İnşaat Mühendileri Odası Uşak Şube Başkanı Ümit ALP "Geçici Müteahitlik" belgesi ile ilgili şimdi şöyle söyleyeyim. "Burada bir ara nokta açalım. Geçici müteahhit belgesi alan kişi özel bir durum şu. Devlet diyor ki müteahhitler ticari iş yapan kişidir. Kişisel kendi başına ya da delecek kadar bir ev yapan kişi müteahhit belgesi vereceğim ama bu müteahhit değildir diyor. Ona belge veriyorum. Yani şuna benziyor. Şehrimizde kaç lokanta var diyoruz? On tane, yirmi tane. Ama her evde yemek pişiyor. Onları da lokanta gibi hesaplıyor devlet. Onlar ev içi işletmedir diyor, orayı kapatıyor. Bu geçici dediklerimiz bu şekilde. Kişinin kendisine bir daire ya da iki dairelik bir yapıyı yapabilecek kadar bir belgeye ihtiyacı var.Bunu için, geçici müteahhitlik belgesi alıyor. Yani siz kendinizin babanızdan kalan arsasının üzerine bir katlı müstakil bir ev yapmak istediğinizde bunu kendi başınıza yapabilecek, sadece siz yaşayacağınız için sizin aileniz yaşayabileceği için bu özel bir durum diyor, istisnai bir haldir diyor. Bu istisnai halde siz belgenizi alıp geçici bir kere münhasır bir belge alıp evinizi yapabilirsiniz. Bu dört bin iki yüz kişi bu demek. Ama bin dört yüz yetmiş kişi ilimizde Ticaret Odası'na kayıtlı. Vergi mükellefi olup ilgili çevre şehircilik ve eğitim değişikliği il müdürlüğünden belge almış şirket, şahıs, kooperatif işletmelerinin toplamının belge sayısı bin dört yüz yetmiş.
Demek ki bunlar bin dört yüz yetmiş tane ticari işletme ben konut, iş yeri yani bina üreteceğim, yapı üreteceğim dedikleri için bu belgeyi almışlar. Bu belge ne kadar büyüktür veya ne kadar çoktur diye şöyle söyleyeyim.
Bunların hepsi ticaret odasına kayıt. Ticaret odasına kayıtlı toplam üye sayısı dört bin iki yüz civarında. Burada yuvarlak konuşuyorum net bilmediğim için. Dört bin iki yüz kişinin yaklaşık üçte biri müteahhitler bölgesi.Yani ticaret odasına kayıtlı iki kişinin yanında bir tanesi müteahhit. Demek ki bu kadar çok. Diğer bütün meslek dalları, tüm şirketler tatlı para mı kazanıyor müteahhitler? Şimdi şöyle oldu. Tabii bazı zamanlar ülkemizde kuralsızlık kural gibi oldu. Sonra devlet kurallarını koydu. Sonra da kazançlarla ilgili konular var. bir gıda sektörüne girdiğinizde gıda sektöründe ortalama kazanç yüzde dörtlerdir. Kabul edilir.
Ama gıdanın kendi yanındaki diğer satış elemanları olan, işte deterjan vesaire gibi kavramlarda yüzde on beş yirmiler bandını bulur. Çünkü dönüş hızları farklıdır. Bir ekmek aldığınızda günlük alınır satılır.
Işte un bir aylık un, makarna gibi ürünler birkaç bir ay veya iki aylık ortalamayla döner bir işletme. Yani her kırk beş günde bir gıda ürünleri işletmede döner. Yüzde dört kazandığınızda kırk beşi üç yüz altmışta böldüğünüzde yaklaşık beş ya da altıyla çarptığınızda Nedir? kazancınız işte beşle çarparsanız dördü yüzde dört derseniz yüzde yirmi yıllık kazancı olur. Döngü içerisinde. Ç grubunda yüzde yirmidir deterjan grubunda ama bir kez veya iki kez yılda dönmüş olur.
Oradan da ortalamayı tutturdunuz aynı rakamları ve az fazlası çıkar. Yirmi, yirmi bir eder. Inşaat sektöründe kar yüz otuz gibi görünür. Ama süreç nedir? Imza attığından bitişe gider. En az üç yıllık bir süreçtir.
Otuzu böldüğünüzde on eder. Sanki oradaki kazan çok hızlı kazanılıyormuş gibi algılandığı için yıllara salihlik kısmında yüzde onu bulmadığını algılayamadığı için insanlar inşaat sektörünün çok büyük bir kazanç var derler. Riskleri vardır.
Iş kazaları size Allah göstermesin, başka problemler ve yük altına girdiğiniz yükümlülükler çok büyüktür. Bir konut yaptınız, otuz dairelik bir konut yaptığınızda otuz milyon TL'lik bir riskin altına girmişsinizdir. Çok büyük risklerin altına girersiniz. Bu yüzden dolayı çok dikkat etmek gereken bir sektördür. Krizlere çok açıktır, çok kolaydır.
Ve bugün başladığınız sözü üç yıl sonrasına götürürsünüz, taşırsınız. Üç yıl başı boyunca güvende olmanız gerekir. Hem ekonomik anlamda, hem sosyal anlamda, hem piyasada sizin güvenilirliğiniz anlamda doğru bir bakış açısında olmanız gerekir ki size güven olsun. Üç yıl boyunca bunun için inşaat sektörü. Onun için inşaat sektörüne ilgi arttı" dedi.
Demek ki bunlar bin dört yüz yetmiş tane ticari işletme ben konut, iş yeri yani bina üreteceğim, yapı üreteceğim dedikleri için bu belgeyi almışlar. Bu belge ne kadar büyüktür veya ne kadar çoktur diye şöyle söyleyeyim.
Bunların hepsi ticaret odasına kayıt. Ticaret odasına kayıtlı toplam üye sayısı dört bin iki yüz civarında. Burada yuvarlak konuşuyorum net bilmediğim için. Dört bin iki yüz kişinin yaklaşık üçte biri müteahhitler bölgesi.Yani ticaret odasına kayıtlı iki kişinin yanında bir tanesi müteahhit. Demek ki bu kadar çok. Diğer bütün meslek dalları, tüm şirketler tatlı para mı kazanıyor müteahhitler? Şimdi şöyle oldu. Tabii bazı zamanlar ülkemizde kuralsızlık kural gibi oldu. Sonra devlet kurallarını koydu. Sonra da kazançlarla ilgili konular var. bir gıda sektörüne girdiğinizde gıda sektöründe ortalama kazanç yüzde dörtlerdir. Kabul edilir.
Ama gıdanın kendi yanındaki diğer satış elemanları olan, işte deterjan vesaire gibi kavramlarda yüzde on beş yirmiler bandını bulur. Çünkü dönüş hızları farklıdır. Bir ekmek aldığınızda günlük alınır satılır.
Işte un bir aylık un, makarna gibi ürünler birkaç bir ay veya iki aylık ortalamayla döner bir işletme. Yani her kırk beş günde bir gıda ürünleri işletmede döner. Yüzde dört kazandığınızda kırk beşi üç yüz altmışta böldüğünüzde yaklaşık beş ya da altıyla çarptığınızda Nedir? kazancınız işte beşle çarparsanız dördü yüzde dört derseniz yüzde yirmi yıllık kazancı olur. Döngü içerisinde. Ç grubunda yüzde yirmidir deterjan grubunda ama bir kez veya iki kez yılda dönmüş olur.
Oradan da ortalamayı tutturdunuz aynı rakamları ve az fazlası çıkar. Yirmi, yirmi bir eder. Inşaat sektöründe kar yüz otuz gibi görünür. Ama süreç nedir? Imza attığından bitişe gider. En az üç yıllık bir süreçtir.
Otuzu böldüğünüzde on eder. Sanki oradaki kazan çok hızlı kazanılıyormuş gibi algılandığı için yıllara salihlik kısmında yüzde onu bulmadığını algılayamadığı için insanlar inşaat sektörünün çok büyük bir kazanç var derler. Riskleri vardır.
Iş kazaları size Allah göstermesin, başka problemler ve yük altına girdiğiniz yükümlülükler çok büyüktür. Bir konut yaptınız, otuz dairelik bir konut yaptığınızda otuz milyon TL'lik bir riskin altına girmişsinizdir. Çok büyük risklerin altına girersiniz. Bu yüzden dolayı çok dikkat etmek gereken bir sektördür. Krizlere çok açıktır, çok kolaydır.
Ve bugün başladığınız sözü üç yıl sonrasına götürürsünüz, taşırsınız. Üç yıl başı boyunca güvende olmanız gerekir. Hem ekonomik anlamda, hem sosyal anlamda, hem piyasada sizin güvenilirliğiniz anlamda doğru bir bakış açısında olmanız gerekir ki size güven olsun. Üç yıl boyunca bunun için inşaat sektörü. Onun için inşaat sektörüne ilgi arttı" dedi.
